مقدمه: مطالعهای بهمنظور بررسی تأثیر تخمیر میکروبی بر ارزش تغذیه ای سبوس ذرت درزمان های مختلف(صفر، 7، 14، 21 و 28) در قالب طرح کاملاً تصادفی انجام شد. در این مطالعه، سبوس ذرت با ترکیبی از باسیلوس سابتیلیس و آسپرژیلوس نایجر تخمیر شد و تأثیر آن بر ترکیب شیمیایی، چگالی، انرژی خام و pH در روزهای مختلف تخمیر بررسی شد. مواد و روشها:باکتری باسیلوسسابتیلیس و قارچ آسپیروژیلوسنایجر به شکل ویالهایلئوفیلیزه ازمرکزکلکسیونقارچ و باکتری سازمان پژوهشهایعلمی و صنعتی ایران تهیه شد. فعالسازی ویالهای لیوفیلیزه و تهیه کشت آغازگر از باکتری و قارچ بهترتیب در محیطهای MRS- broth در دمای 37 درجه سانتیگراد و PDA در دمای 25 درجه سانتیگراد انجام شد. پس از آن به هر کیلوگرم از سبوس ذرت، یک لیتر از ترکیب آب مقطر و کشت آغازگر (حاوی حداقل 105 واحد تشکیل کلنی در میلیلیتر) اضافه شدند. مخلوط حاصل در نایلون پلاستیکی بهمدت صفر، 7، 14، 21 و 28روز در دمای 25 درجه سانتیگراد جهت فرآیند تخمیر نگهداری شدند. نتایج: نتایج نشان داد که pH، الیاف نامحلول در شوینده خنثی، الیاف نامحلول در شوینده اسیدی و الیاف خام در روز 21 در مقایسه با روز صفربهطورمعنیداریکاهش یافت (0/05P<). تخمیرسبوسذرتباعث افزایش 1/04 درصدی درمقدار پروتئین خام برای روز 21 پس از تخمیر شد، اما برای روزهای 7، 14 و 28 هیچ اختلاف معنیداری از نظر مقدار پروتئین خام وجود نداشت (0/05P<). تخمیر سبوس ذرت تأثیر معنیداری بر محتوی نیتروژن غیر پروتئینی برای روزهای 14، 21 و 28 پس از تخمیر داشت (0/05P<) که پایین ترین مقدار آن مربوط به روز 28 تخمیر بود. غلظت انرژی خام با افزایش زمان تخمیر روند افزایشی نشان داد که بالاترین مقدار انرژی خام بهترتیب مربوط بهروز 21ام بود. چگالی توده سبوس ذرت در نتیجه تخمیر از 0/306 گرم در روز صفر به حداکثر 0/330 گرم در سانتیمتر مکعب در روز 21 بهطور معنی داری افزایش یافت (0/05P<). بر اساس مدل تاپسیس تخمیر سبوس ذرت، صرف نظر از مدت زمان تخمیر،سبب بهبود ارزش تغذیه ای آن می شود. بحث و نتیجهگیری: نتایج این آزمایش نشان داد که فرآیند تخمیر میکروبی با ترکیبی از باسیلوس سابتیلیس و آسپرژیلوس نایجر برای بیشتر از 14 روز بهطور مؤثر سبب بهبود ارزش تغذیهای سبوس ذرت میگردد.
